Het vervoegen van werkwoorden in het Duits kan lastig zijn, niet elk werkwoord wordt op dezelfde manier gedaan. Maar waar ligt dan het verschil?

In dit artikel staat heel duidelijk hoe je welke werkwoorden vervoegt. Zo word ook jij een ster in Duits!

In het Duits zijn er drie soorten werkwoorden, namelijk zwakke, sterke en onregelmatige werkwoorden.

Zwakke werkwoorden

Tegenwoordige tijd:

1. Alle standaardwerkwoorden, zoals ‘machen’ (maken). Je haalt de –en van het werkwoord af en plakt de uitgangen aan de stam.

ich mach e —  ik maak

du mach st —  jij maakt

er/sie/es mach t —   hij/zij/het maakt

wir mach en —  wij maken

ihr mach t —   jullie maken

sie/Sie mach en —  zij maken / u maakt 2. Wanneer de stam eindigt op een s-klank (zoals s, x, z, ß, ss). Bijvoorbeeld ‘reisen’ (reizen)

ich reis e —  ik reis

du reis t —  jij reist

er/sie/es reis t —  hij/zij/het reist

wir reis en —  wij reizen

ihr reis t —  jullie reizen

sie/Sie reis en zij reizen / u reist 3. Wanneer de stam op een –d of een –t eindigt, zoals ‘reden’ (praten).

ich red e —  ik praat

du red est —  jij praat

er/sie/es red et —  hij/zij/het praat

wir red en —  wij praten

ihr red et —  jullie praten

sie/Sie red en —  zij praten / u praat

Verleden tijd:

1. Dit is de standaardgroep. Dit zijn alle werkwoorden behalve de werkwoorden waarvan de stam eindigt op een –d of –t:

ich mach te —  ik maakte

du mach test —  jij maakte

er/sie/est mach te —  hij/zij/het maakte

wir mach ten —  wij maakten

ihr mach tet —  jullie maakten

sie/Sie mach ten —  zij maakten / u maakte 2. Wanneer de stam eindigt op een –d of –t:

ich red ete —  ik praatte

du red etest —  jij praatte

er/sie/es red etet —  hij/zij/het praatte

wir red eten —  wij praatten

ihr red etet —  jullie praatten

sie/Sie red eten —  zij praatten / u praatte

Bij zwakke werkwoorden wordt het voltooid deelwoord gemaakt door ge + er/sie/es-vorm van het werkwoord in de tegenwoordige tijd. Bijvoorbeeld: gemacht, geredet, gereist.

• Ja, ik wil hogere cijfers!

Sterke werkwoorden

Tegenwoordige tijd:

1. 1. Een ‘a’ in de stam wordt ‘ä’ bij du/er/sie/es. Bijvoorbeeld ‘laufen’ (lopen):

   ich lauf e —  ik loop

   du läuf st —  jij loopt

   er/sie/es läuf t —  hij/zij/het loopt

   wir lauf en —  wij lopen

   ihr lauf t —  jullie lopen

   sie/Sie lauf en —  zij lopen / u loopt 2. Wanneer de stam eindigt op een –d of –t wordt de du/er/sie/es uitgang zo kort mogelijk. Bijvoorbeeld ‘raten’ (raden):

   ich rat e —  ik raad

   du r ä t st —  jij raadt

   er/sie/es r ät —  hij/zij/het raadt

   wir rat en —  wij raden

   ihr rat et —  jullie raden

   sie/Sie rat en —  zij raden / u raadt

1. Wanneer de ‘e’ in de stam lang wordt uitgesproken, wordt deze ‘ie’ bij du/er/sie/est. Bijvoorbeeld ‘lesen’ (lezen):

ich les e —  ik lees

du l i e st —  jij leest

er/sie/es l i e st —  hij/zij/het leest

wir les en —  wij lezen

ihr les t —  jullie lezen

sie/Sie les en —  zij lezen / u leest 2. Wanneer de ‘e’ in de stam kort wordt uitgesproken, wordt deze ‘i’ bij du/er/sie/est. Bijvoorbeeld ‘sprechen’ (spreken):

ich sprech e —  ik spreek

du spr ichst —  jij spreekt

er/sie/es spr icht —  hij/zij/het spreekt

wir sprech en —  wij spreken

ihr sprech t —  jullie spreken

sie/Sie sprech en —  zij spreken / u spreekt

Bij sterke werkwoorden is er helaas geen standaardregel om het voltooid deelwoord te maken en moet deze voor ieder werkwoord apart geleerd worden. Enkele voorbeelden:

• ‘ich bin gekommen’ (ik ben gekomen)
• ‘ich habe gelesen’ (ik heb gelezen)
• ‘ich habe gefunden’ (ik heb gevonden)

Onregelmatige werkwoorden

Dit zijn werkwoorden die niet volgens de standaardregels vervoegd worden en waarvan de uitgangen dus apart geleerd moeten worden. Veel voorkomende voorbeelden van onregelmatige werkwoorden zijn:

• sein (zijn)
• haben (hebben)
• werden (worden/zullen)
• können (kunnen)
• wollen (willen)
• wissen (weten)
• dürfen (mogen/toestemming hebben)
• sollen (moeten)

Leerlingen die hier vragen over hebben, keken ook naar:

Het voltooid deelwoord (das Perfekt)

e/i-Wechsel: hoe vervoeg je sterke werkwoorden in de tegenwoordige tijd?

Sein, haben en werden in de verleden tijd: hoe vervoeg je ze?