Verbuigingsgroepen voor het zelfstandig naamwoord
Welke verbuigingsgroepen voor het zelfstandig naamwoord zijn er in het Latijn?
En hoe moet je het zelfstandig naamwoord vervoegen?
Zelfstandig naamwoorden kom je bijna in elke zin tegen. Daarom is het belangrijk om precies te weten hoe ze vervoegd worden! In dit artikel ontdek je welke groepen er zijn en hoe je ze vervoegt.
Er zijn 5 groepen van het zelfstandig naamwoord:
- Vrouwelijke woorden op –a
- Mannelijke en onzijdige woorden op –us en –um
- Vrouwelijke, mannelijke en onzijdige woorden met allerlei uitgangen
- Mannelijke woorden op –us
- Vrouwelijke woorden op –es
Elke groep gaan we bij langs. Daarna lees je nog een paar handige tips om te weten over de vervoeging van zelfstandige naamwoorden!
Groep 1 & 2
Deze twee groepen kom je het meeste tegen. Dit zijn de standaard vervoegingen van vrouwelijke, mannelijke en onzijdige woorden. De vervoeging gaat zo:
Groep 1 | Groep 2 | ||
V | M | N | |
ev nom | *amica* | *servus* | *templum* |
gen | *amicae* | *servi* | *templi* |
dat | *amicae* | *servo* | *templo* |
acc | *amicam* | *servum* | *templum* |
abl | *amica* | *servo* | *templi* |
mv nom | *amicae* | *servi* | *templa* |
gen | *amicarum* | *servorum* | *templorum* |
dat | *amicis* | *servis* | *templis* |
acc | *amicas* | *servos* | *templa* |
abl | *amicis* | *servis* | *templis* |
Groep 3
Veel woorden hebben een uitgang die je niet in een bepaalde groep kan plaatsen, zoals vigil of rex . Deze woorden worden allemaal op dezelfde manier vervoegd! In je woordenboek of woordenlijst staat ook de genitivus van het woord. Die eindigt op –is. Het deel van het woord voor –is is de stam. Daarachter zet je dan de uitgangen! Kijk maar in het schema hieronder:
Groep 3 | ||
V & M | N | |
ev nom | homo | nomen |
gen | *hominis* | *nominis* |
dat | *homini* | *nomini* |
acc | *hominem* | nomen |
abl | *homine* | *nomine* |
mv nom | *homines* | *nomina* |
gen | *hominum* | *nominum* |
dat | *hominibus* | *nominibus* |
acc | *homines* | *nomina* |
abl | *hominibus* | *nominibus* |
Rex wordt regis in de genitivus en vigil wordt vigilis . Vanaf daar worden ze net zo vervoegd als het rijtje van homo hierboven!
Groep 4 & 5
In groep 4 zitten mannelijke woorden die eindigen op –us . Dat lijkt natuurlijk enorm op het mannelijke rijtje van groep 2. Het verschil is dat groep 4 op een andere manier vervoegd wordt. Je moet dus weten of een woord bij groep 2 of groep 4 hoort! Dat kun je terugvinden in de woordenlijst. Staat er een genitivus bij die ook eindigt op –us? Dan hoort het woord bij groep 4. Is dat niet het geval? Dan hoort het woord bij groep 2.
In groep 5 vind je vrouwelijke woorden op –es . Het woord in deze groep die je het meeste tegen gaat komen is res .
Hieronder vind je de vervoeging van groep 4 & 5.
Groep 4 | Groep 5 | |
M | V | |
ev nom | *manus* | *res* |
gen | *manus* | *rei* |
dat | *manui* | *rei* |
acc | *manum* | *rem* |
abl | *manu* | *re* |
mv nom | *manus* | *res* |
gen | *manuum* | *rerum* |
dat | *manibus* | *rebus* |
acc | *manus* | *res* |
abl | *manibus* | *rebus* |
Tips
Er zijn een aantal dingen die handig zijn om te weten over de vervoeging!
- De accusativus van onzijdige woorden is altijd gelijk aan de nominativus.
- Er zijn woorden die vervoegd worden volgens een ander geslacht. Bijvoorbeeld het woord poëta betekent dichter en kan dus mannelijk zijn. Als er een bijvoeglijk naamwoord mee congrueert, dan gebeurt dat dus ook in het mannelijk, ondanks dat poëta volgens amica vervoegd wordt!
- In groep 2 zijn er woorden die eindigen op –er , bijvoorbeeld puer en ager . Deze vervoeg je net zoals de andere woorden in groep 2! Vaak staat in je woordenlijst of woordenboek hoe de genitivus eruit ziet. Zo verandert puer in pueri en verandert ager in agri .
- Bij een paar woorden in groep 3 eindigt de genitivus meervoud op –ium en de nominativus/accusativus meervoud op –ia . Wees dus niet verrast als je dat in je teksten tegenkomt!
Samen met een persoonlijke coach alle stof bij langslopen? Dat kan met 1-op-1 bijles !
Wat is een naamval en welke naamvallen zijn er?
Werkt u in het vo of mbo? Plan direct een vrijblijvende demonstratie in!
We laten u graag geheel vrijblijvend zien hoe Mr. Chadd werkt, hoe het kan worden ingezet en wat de meerwaarde is. Dit doen we in een fysieke of online afspraak van zo'n 30 minuten. Let op! Deze demonstratie is alleen bedoeld voor mensen die werkzaam zijn in het vo of mbo, NIET voor leerlingen!
Meer informatie over Mr. Chadd
Laat hieronder uw gegevens achter en we sturen u geheel vrijblijvend meer informatie over Mr. Chadd op!
Werkt u in het vo of mbo? Neem contact op!
Bent u benieuwd naar de voordelen van Mr. Chadd of heeft u andere vragen? Laat uw gegevens achter en wij nemen zo snel mogelijk contact op.