Ben jij op zoek naar een samenvatting van het boek Politieke Besluitvorming?

Zoek niet verder, vind hem hier! Mr. Chadd helpt je graag.

In deze samenvatting:

• Hoofdstuk 8: Politieke partijen en ideologie

  • 8.1 Politieke partijen
  • 8.2 Ideologische stromingen
  • 8.3 Politieke cultuur in Nederland

Hoofdstuk 8: Politieke partijen en ideologie

8.1 Politieke partijen

• Progressieve partijen zijn vooruitstrevend en voor vooruitgang. Voorbeelden zijn D66, GroenLinks, PvdA en SP.
• Conservatieve partijen benadrukken datgene wat al is bereikt en geloven niet in de “maakbaarheid” van de samenleving. Voorbeelden zijn CDA, ChristenUnie en 50+.
• Reactionaire partijen willen vooral oude regels en gewoontes herstellen. Voorbeelden zijn SGP en PVV.
• Politiek links zet zich in voor een actieve overheid die de zwakkeren in de samenleving beschermt.
• Het politieke midden kiest voor een middenweg tussen een actieve en passieve overheid.
• Politiek rechts zet zich in voor een passieve overheid op sociaal-economisch gebied.
• Pragmatische partijen hebben niet altijd vaste principes per onderwerp, maar kijken per situatie wat het beste is. Dit zien we het meest bij D66, PVV en 50+.
• Populistische partijen vechten tegen “de politieke elite” en zeggen dat zij de stem van het volk laten horen. Dit zie je veelal bij de PVV en FvD.
• Ideologische partijen baseren zich op een ideologie, een verzameling ideeën over de inrichting van de samenleving.

Functies ideologie:

• Biedt intellectueel houvast
• Werkt als interpretatiekader: je kan er dingen mee verklaren.
• Werkt als orïentatiepunten: doelen die je kunt nastreven.
• Vormt een deel van je identiteit: je politieke voorkeur.
• Rechtvaardigt opvattingen en politieke acties.

Een ideologie heeft een analytische, een normatief en een operationeel aspect:

• Analytisch

  hoe kan je de wereld zin?

• Normatief

  wat is jouw ideale staat?

• Operationeel

  hoe bereik je je doelen?

Een ideologie heeft duidelijke standpunten over allerlei onderwerpen. Welke normen en waarden moeten gelden in de samenleving? Hoe moet de samenleving georganiseerd zijn op sociaal-economisch gebied? Wat is de gewenste machtsverdeling?

Zo werkt de app

• Download nu

8.2 Ideologische stromingen

Politieke stroming

het geheel van ideeën en de groep mensen die zich verenigd heeft rondom die ideeën.

Het liberalisme zijn mensen wel gelijkwaardig, maar niet gelijk. Ieder individu heeft dezelfde rechten en vrijheden en moet dan zelf wat van het leven maken.

• Economische vrijheid: een vrije markt en eigen initiatief van burgers zorgen voor een goede economie. De overheid moet zich zo min mogelijk er mee bemoeien.
• Politieke vrijheid
• Rechtsstaat is belangrijk
• Rationalistisch individualisme: als iedereen zijn eigen belang nastreeft, wordt de samenleving alleen maar beter.

Het socialisme vindt dat iedereen gelijk is en daarom bezittingen ook eerlijk verdeeld moeten zijn.

• Sociaal-economische gelijkheid tussen mensen.
• Verzorgingsstaat: een actieve overheid.
• Nadruk tegenstelling kapitaal-arbeid: alles van de staat moet in bezit zijn van de overheid.

Het confessionalisme baseert opvattingen op het geloof.

• Harmonie (naastenliefde e.d.)
• Rentmeesterschap: God heeft de aarde geschapen, de mens moet er zorgvuldig mee omgaan en voor zorgen.
• Gespreide verantwoordelijkheid: rol voor burgers, overheid en maatschappelijke instellingen.

Het fascisme wil een machtige staat met een machtige leider. Een variant hierop is het nationaalsocialisme , waarin het volk ook heel belangrijk is.

Het ecologisme is voor milieuvriendelijkheid, duurzaamheid en nadruk op de afhankelijkheid van mens op natuur en andersom. Het feminisme strijdt voor totale gelijkheid van mannen en vrouwen.

8.3 Politieke cultuur in Nederland

De politieke cultuur is de verzameling van opvattingen over het overheidsbeleid, het politieke proces, de rol van politieke actoren en de betrokkenheid (participatie) van burgers bij de politiek.

Kenmerken van de Nederlandse politieke cultuur zijn de bereidheid tot het sluiten van compromissen, de grote acceptatie van besluiten, het poldermodel en de bescheiden betrokkenheid van burgers.

Een overzicht:

• In de jaren ‘50 was er sprake van verzuiling. Het gezag van politici was groot en er was sprake van consensuspolitiek: veel compromissen tussen politieke elites.
• In de jaren ‘60 en ‘70 werden burgers door de ontzuiling steeds mondiger. Het gezag van politici werd ter discussie gesteld en er ontstond een democratiseringsbeweging. Ook was er polarisatie: de verschillen tussen de partijen werden benadrukt.
• In de jaren ‘80 en ‘90 kreeg het marktdenken een meer centrale rol en de verzorgingsstaat veranderde en verminderde. D.m.v. decentralisatie werd de overheid passiever en bovendien ontstond het poldermodel.
• Nu is er een multiculturele samenleving met veel polarisatie. Populistische partijen dagen de elite uit en door ontideologisering zijn partijen meer en meer op elkaar gaan lijken.

Wil jij nog meer weten over de politieke besluitvorming? Kijk dan bij de andere samenvattingen van dit boek op onze Academy of stel je vraag aan een van de coaches van Mr. Chadd. Zij helpen je graag!