Handig, twee zinnen inkorten tot één! Dat gaat nog weleens fout.

Wij leggen je uit wat wel en niet kan!

Een samentrekking is het samenvoegen van twee zinsdelen, woorden of delen van woorden. Dit wordt gedaan om de zin in te korten. Er zijn een aantal dingen die vaak verkeerd gaan bij samentrekkingen. Dan is er sprake van een foutieve samentrekking.

De eerste fout die veel voorkomt is dat de woorden in de samentrekking niet dezelfde betekenis hebben. Een voorbeeld hiervan is ‘Ik gaf Ahmed de telefoon en Mohammed een pak slaag’. In deze zin wordt het woord ‘geven’ op twee verschillende manieren gebruikt. Een juist voorbeeld zou zijn: ‘Ik gaf Ahmed de telefoon en Mohammed het boek’.

De tweede fout die veel voorkomt is dat het weggelaten woord in beide zinnen dezelfde grammaticale functie moet hebben. Een voorbeeld hiervan is: ‘Britt belde haar baas en zei dat ze niet komt’. Deze zin is fout omdat ‘haar baas’ in de eerste zin een lijdend voorwerp is en in de tweede zin een meewerkend voorwerp. Een juist voorbeeld zou zijn: ‘Britt belde haar baas en feliciteerde hem met zijn verjaardag’. In deze zin is ‘de baas’ twee keer het lijdend voorwerp.

Een derde veelvoorkomende fout is dat de vorm van het weggelatendeel hetzelfde is, dus beiden in enkelvoud of meervoud. Zoals: ‘De oude trekker werd gesloopt en de karren naar de stort gebracht’. In deze zin gaat het in enkelvoud over de trekker en in meervoud over de karren. Dat is dus een foutieve samentrekking.

Het samentrekken van zinnen is dus nog niet zo eenvoudig als het lijkt! Wil je oefenen? Verbeter dan de onderstaande foutieve samentrekkingen.

1. Ik wil graag op reis naar Nieuw-Zeeland maar in Nederland wonen.
2. De iPad is stuk dus naar een reparateur gebracht.
3. Er wordt een nieuw cijfersysteem ingevoerd en toetsen gemaakt.

Leerlingen die hier vragen over hebben, keken ook naar:

Beknopte bijzin

Als/Dan constructie

Nevenschikkende en onderschikkende zinnen