Leestekens! Welke hoort waar? En wat doen die streepjes op de à en é?

Dat leggen we je hier uit!

Leestekens zijn tekens in de tekst die gebruikt worden om de tekst leesbaarder te maken. In sommige zinnen worden leestekens gebruikt om aanwijzingen te geven over de betekenis en uitspraak van de zin. Het gebruik van leestekens in een tekst wordt interpunctie genoemd.

Er zijn verschillende plekken in een zin waar leestekens gebruikt worden.

1. Aan het einde van de zin kan een punt, vraagteken of uitroepteken staan. Een vraagteken duidt aan dat de zin vragend moet worden uitgesproken. Een uitroepteken geeft juist aan dat een zin luid moet worden uitgesproken.
2. Binnen een zin kunnen komma’s, puntkomma’s, gedachtestreepjes en dubbele punten worden gebruikt. Als er enkele woorden worden weggelaten, bijvoorbeeld bij een citaat, wordt een beletselteken gebruikt. Een beletselteken ziet er zo uit: (…). Als eindnoot of bij een sterfgeval/sterfdatum wordt vaak een voetnootteken gebruikt: ꝉ.
3. Leestekens kunnen ook gebruikt worden voor of na een woord of zinsdeel. Om een woord te accentueren kan je aanhalingstekens gebruiken of tussen haakjes zetten.

5. Ook binnen een woord kunnen leestekens gebruikt worden. Het eerste leesteken wat binnen een woord gebruikt kan worden is de apostrof. Deze wordt gebruikt wanneer woorden worden ingekort zoals ‘z’n’. Een ander leesteken binnen een woord is het koppelteken. Dit wordt gebruikt wanneer twee woorden samengesteld gebruikt worden zoals: ‘Hotel-restaurant’. Ook kan een afbreekstreepje gebruikt worden als een woord niet helemaal op de regel past. In dat geval wordt het woord op de grens tussen twee lettergrepen afgebroken. In het woord ‘bijvoorbeeld’ kan op de volgende plekken een afbreekstreep geplaatst worden: ‘bij-voor-beeld’.
6. Als laatste kunnen er leestekens op een specifieke letter gebruikt worden. De accent grave (`) wordt gebruikt om aan te geven dat de letter kort moet worden uitgesproken. De accent aigu (‘) wordt gebruikt om aan te geven dat een letter lang wordt uitgesproken. Als laatste is er de accent circonflexe, het welbekende dakje (^). Een voorbeeld van een woord met een dakje is: ‘enquête’. De leestekens op de letter worden vaak gebruikt bij Franse leenwoorden.

Oefenen met welk leesteken waar hoort? Vul ze in in de onderstaande zinnen:

1. In de winter gaan we altijd op wintersport in Tirol daar ligt altijd veel sneeuw
2. Als ik het mag zeggen zei Oma dan wil ik pannenkoeken eten
3. De boze vrouw riep Hou daar mee op

Andere bezoekers keken ook naar: Komma

Leerlingen die hier vragen over hebben, keken ook naar:

Interpunctie

Komma

Apostrof