De Gouden Eeuw
De Gouden Eeuw was een tijd waarin de Nederlandse Republiek bloeide in economisch en cultureel opzicht.
Er werden grachtenpanden gebouwd, de schilderkunst was van uitzonderlijk hoog niveau en het land was één van de rijkste landen ter wereld.
Dit kwam door de bijzondere plaats in staatkundig opzicht van de Republiek. Waarin was de Republiek dan zo anders dan andere landen? En hoe leidde dit tot de Gouden Eeuw? Mr Chadd legt het je allemaal uit!
Bijzondere positie in staatkundig opzicht
In de meeste Europese staten was er in de 17e eeuw een vorst aan de macht. Door de centralisatie groeide de macht van de vorsten steeds meer. In de Republiek was dit niet zo, daar had namelijk de reformatie plaatsgevonden waardoor de macht niet meer in de handen van één iemand lag. De Republiek bestond uit zeven gewesten die veel vrijheid hadden en zich gedroegen als aparte staatjes. De macht in de steden lag bij de regenten, die in de stedelijke en gewestelijke besturen zaten. De regenten benoemden elkaar, dus de macht bleef in handen van een aantal rijke families. De steden hadden de meeste macht in de Republiek, wat anders was dan in andere landen, waar de adel de meeste macht had.
De machtigste man in de Republiek was meestal de stadhouder. Hij was opperbevelhebber van leger en vloot en mocht zich in veel steden bemoeien met het benoemen van regenten. In de Republiek was er een constante strijd om wat de macht moest zijn van de stadhouder. Er waren prins- en staatsgezinde regenten. De prinsgezinde regenten wilden dat de stadhouder meer macht kreeg en de staatsgezinde regenten wilden dat de stadhouder minder macht kreeg.
De Republiek had één overkoepelend overheidsorgaan: de Staten-Generaal, die bestond uit afgevaardigden van alle gewesten. Ze beslisten over onder andere buitenlandse politiek, leger en vloot. Besluiten in de Staten-Generaal konden pas genomen worden alle gewesten ermee in stemden, daardoor duurde het vaak lang tot er besluiten gemaakt werden. Binnen de Staten-Generaal was de landsadvocaat of raadspensionaris de belangrijkste man.
Er was vaak een strijd tussen de landsadvocaat en de stadhouder. Een bekend voorbeeld hiervan is de strijd tussen landsadvocaat Johan van Oldenbarnevelt en stadhouder prins Maurits. Johan had de leiding in de politiek en Maurits in het leger. Tijdens het twaalfjarig bestand brak er een strijd uit tussen deze twee om de macht. Uiteindelijk won prins Maurits en werd Johan van Oldenbarnevelt onthoofd op het binnenhof.
Oorzaken van de Gouden Eeuw
De eerste oorzaak van de Gouden Eeuw was de bijzondere positie van de Republiek in staatkundig opzicht. Doordat de steden de meeste macht hadden, werden de wetten en regels ook beïnvloedt door wat de steden het belangrijkste vonden: de handel. Hierdoor werd het bestuur zo gevoerd dat het gunstig was voor de handel.
De tweede oorzaak is de geografische ligging en de landbouwgrond in de Republiek. Er was namelijk te weinig vruchtbare grond in de Republiek om genoeg landbouwproducten te produceren. Kooplieden gingen daarom graan halen uit het Middellandse Zeegebied. Dit deden ze met schepen, dus het was erg gunstig dat de Republiek aan het water lag. De kooplieden verkochten het graan voor veel hogere prijzen door aan andere landen, wat veel geld opleverde. Dit droeg bij aan het ontstaan van de Gouden Eeuw.
De derde oorzaak was de val van Antwerpen. Na de val vluchtten vele rijke kooplieden naar Amsterdam. Hun geld, contacten en deskundigheid droegen bij aan de welvaart van Amsterdam. Ze lieten mooie huizen bouwen en kochten dure spullen, wat de economie liet groeien.
Bloei van de Nederlandse Republiek
De cultuur en economie van de Republiek bloeiden enorm in de Gouden Eeuw. De cultuur bloeide doordat rijke kooplieden prachtige huizen lieten bouwen, schilderijen lieten maken en andere luxegoederen kochten. Vooral de schilderkunst was van een enorm hoog niveau. Voorbeelden van schilders uit de Gouden Eeuw zijn: Rembrandt van Rijn, Johannes Vermeer, Jan steen en Frans Hals. Door de unieke positie in staatkundig opzicht van de Republiek zagen schilderijen er heel anders uit dan in andere Europese landen. In andere landen werden vaak kerkelijke schilderijen of schilderijen in opdracht van de vorst gemaakt. In de Republiek lag de macht bij de steden. Vaak waren rijke kooplieden opdrachtgevers en ze lieten familieportretten maken. Daarnaast werd vaak het dagelijks leven afgebeeld.
Test jezelf!
Wat zijn de belangrijkste oorzaken van de Gouden Eeuw?
Leerlingen die hier vragen over hebben, keken ook naar:
Werkt u in het vo of mbo? Plan direct een vrijblijvende demonstratie in!
We laten u graag geheel vrijblijvend zien hoe Mr. Chadd werkt, hoe het kan worden ingezet en wat de meerwaarde is. Dit doen we in een fysieke of online afspraak van zo'n 30 minuten. Let op! Deze demonstratie is alleen bedoeld voor mensen die werkzaam zijn in het vo of mbo, NIET voor leerlingen!
Meer informatie over Mr. Chadd
Laat hieronder uw gegevens achter en we sturen u geheel vrijblijvend meer informatie over Mr. Chadd op!
Werkt u in het vo of mbo? Neem contact op!
Bent u benieuwd naar de voordelen van Mr. Chadd of heeft u andere vragen? Laat uw gegevens achter en wij nemen zo snel mogelijk contact op.