Karl Popper is één van de bekendste wetenschapsfilosofen van de vorige eeuw.

Maar wat hield zijn falsificatietheorie precies in?

Mr. Chadd legt het je uit!

Falsificatie (Karl Popper)

Volgens Karl Popper moet er bij elke theorie een experiment te bedenken zijn om de hele theorie op de proef te stellen. Als het experiment dan een andere uitslag heeft dan de theorie voorspelt kun je de hele theorie verwerpen. Dan is dus de hele theorie niet meer geldig. Als je een theorie met één test op de proef kan stellen wordt het een falsifieerbare theorie genoemd. Een experiment waarbij de hele theorie met één experiment op de proef wordt gesteld wordt een cruciaal experiment genoemd. Mr.Chadd heeft hier een duidelijk overzicht over hoe dit werkt.

Toetsen van een theorie

Het toetsen van een theorie gebeurt volgens de methode van Popper in drie stappen:

1. De theorie wordt gesteld met een basiszin.
2. De basiszin kan in tegenspraak zijn met de theorie.
3. Als wordt aangetoont dat de basiszin klopt, dan klopt de hele theorie niet.

Voorbeeld:

1. Als basiszin kunnen we nemen: ‘Alle zwanen zijn wit’.
2. Een tegenspraak voor de basis zin kan zijn: ‘Er is één zwarte zwaan’.
3. Als er één zwarte zwaan wordt gevonden zijn niet alle zwanen wit. Dus dan klopt de theorie niet meer en kunnen we die verwerpen.

De zin ‘Er is één zwarte zwaan’ is bij dit voorbeeld de falsificator. Een falsificator is de waarneming waarmee je aantoont dat de theorie niet klopt.

Er bestaan ook theorieën die niet te testen zijn, die noemen we niet-falsifieerbaar en zijn volgens Popper niet wetenschappelijk. Een goed voorbeeld van een niet-falsifieerbare theorie is een religie. Je kan niet testen of god bestaat. We kunnen dus niet testen of de theorie van een religie klopt.

Zo werkt de app

• Begin met vragen!

Heel kort gezegd is een theorie dus falsifieerbaar als je met één experiment kunt aantonen dat de hele theorie niet klopt.

Oefenvraag

Voldoet de evolutietheorie aan de eisen van Popper? Zo ja, met welk experiment kun je dan de hele theorie verwerpen?

Leerlingen die hier vragen over hebben, keken ook naar:

Scheppingsverhalen: zijn ze wetenschappelijk onderbouwd?

Verificatie en falsificatie: wat is het verschil?

Yin en Yang