Redoxreacties zijn reacties tussen verschillende stoffen waarbij er elektronen van één stof naar een andere stof worden uitgewisseld.

Maar hoe kun je een redoxreactie precies opstellen?

De naam redoxreactie komt van een samenstelling tussen twee woorden: reductor en oxidator. De reductor geeft elektronen weg en de oxidator krijgt juist elektronen. Dit kun je onthouden door dat een oxidator elektronen opneemt. Een redoxreactie kan tussen allerlei verschillende deeltjes plaatsvinden, zoals moleculen of ionen. Alle reductoren en oxidatoren hebben een redoxkoppel. Dit zijn een reductor en een oxidator die in elkaar over kunnen gaan door het opnemen of afgeven van elektronen. Een voorbeeld hiervan is: Pb⁴⁺ ⇔ Pb²⁺ + 2 e^–.

Hierbij is het belangrijk dat je weet hoe je redoxreacties op kunt stellen.

Hoe stel je een redoxvergelijking op?

Een redoxvergelijking bestaat uit twee zogeheten halfreacties. Deze reacties zien er als volgt uit:

reductor → reactieproduct+ e – (oxidatie)

oxidator + e^– → reactieproduct (reductie)

Je kunt veel van de halfreacties vinden in je BiNaS tabel 48.

Deze reacties kun je vervolgens bij elkaar voegen, waardoor je één reactie krijgt. Deze reactie komt er dan als volgt uit te zien:

reductor₁ + oxidator₂ → oxidator₁ + reductor₂.

Hierbij is het belangrijk dat het aantal elektronen aan beide kanten van de reactievergelijking gelijk is. Hieronder volgt een voorbeeld om dit te laten zien.

Voorbeeld

Stel een redoxreactie op waarbij magnesium de reductor is en een goud-ion de oxidator.

Om de reactievergelijking op te kunnen stellen moeten we eerste beide halfreacties opstellen. Deze halen we uit BiNaS tabel 48. We kunnen hier vinden dat de halfreacties als volgt zijn:

Mg → Mg²⁺ + 2 e^–
Au³⁺ + 3 e^– → Au

Vervolgens tellen we deze halfreacties bij elkaar op. Als we aan beide kanten evenveel elektronen hebben, dan kunnen we de reactie meteen bij elkaar optellen. In dit geval is dat niet zo, dus moeten we eerst het aantal elektronen gelijk maken.

Mg → Mg2+ + 2 e^– x3

Au3+ + 3 e^– → Au x2

wordt:

3 Mg → 3 Mg2+ + 6 e^–

2 Au³⁺ 6 e^– → 2 Au

Je telt vervolgens deze reactievergelijkingen bij elkaar op:

3 Mg + 2Au³⁺ → 3 Mg²⁺ + 2 Au.

Wanneer verloopt een redoxreactie?

Een redoxreactie verloopt niet altijd. Dit gebeurt alleen als de oxidator die reageert sterker is dan de oxidator die ontstaat. Je kunt de sterkte van de reactievergelijking aflezen in BiNaS tabel 48. Hier staan deze aangegeven als standaardelektrodepotentialen (V₀). Je kunt berekenen of de reactie verloopt op de volgende manier:

De reactie verloopt als de V₀ van de reagerende oxidator groter is dan de V₀ van de oxidator die ontstaat.

Als je kijkt naar het voorbeeld is V₀ van de reagerende oxidator (goud) +1,50. De V₀ van de oxidator die ontstaat (magnesium) is -2,37. Dit betekent dat de reactie verloopt.