Trilemma van Agrippa: hoe werkt dit precies?

Het trilemma van Agrippa stelt elke waarheid ter discussie.

Je kan dus nooit zeker weten of een waarheid ook echt klopt. Hoe dit precies werkt, legt Mr. Chadd voor je uit!

Het trilemma van Agrippa of het Münchhausentrilemma zegt dat elke vorm van redeneren niet klopt. Je komt volgens dit trilemma namelijk altijd vast te lopen. Als je wil bewijzen dat iets echt klopt kom je volgens het trilemma van Agrippa altijd uit bij één van de volgende drie mogelijkheden:

• Het regressie-probleem
• Een axioma
• Een cirkelredenering

Regressie-probleem

Als je wil laten zien dat je stelling waar is zoek je daar een argument voor. Dat argument kun je weer ondersteunen met een nieuw argument. Volgens het regressie-probleem kun je dat tot in het oneindige blijven doen. Daarom kun je dus nooit bewijzen dat stelling klopt. In de oudheid dachten ze bijvoorbeeld dat de wereld de rug van een gigantische schildpad was. Als je je dan afvraagt waar die schildpad dan op staat, dan zou je kunnen zeggen dat die weer op een andere schildpad staat. Je komt hierdoor alleen in een oneindig proces te zitten en je zult dus nooit een antwoord vinden.

Zo werkt de app

• Begin met vragen

Axioma

Een axioma is een niet aantoonbare aanname. Je kan dus niet aantonen dat iets klopt. Hierdoor kun je dus niet bewijzen dat iets waar is. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat de aarde is ontstaan doordat hij gecreëerd is door God. Het is alleen niet te bewijzen of er een God is. Je hebt dus dan wel een antwoord op de vraag gegeven, maar het is onmogelijk om te zeggen of dit antwoord ook waar is.

Cirkelredenering

Bij een cirkelredenering bewijs je iets door een eerder genoemd bewijs te gebruiken. Vaak wordt het bewijs alleen op een andere manier gezegd. Bijvoorbeeld: “Ik vind het niet aardig, want ik mag hem niet.”, je zegt eigenlijk twee keer hetzelfde.

Volgens Agrippa kom je bij elke vorm van redeneren uiteindelijk op één van deze drie vormen uit. Als je lang genoeg doorvraagt, dan zul je altijd zien dat er geen redenering is die klopt volgens hem.

Test jezelf met deze oefenvraag:

Kun je zelf nog een voorbeeld bedenken van elke vorm van redeneren?