Al het water op aarde circuleert een beetje.

Als je een waterdruppeltje zou volgen, dan zou je bijvoorbeeld op het ene moment in zee liggen, en het andere moment in een wolk

Hoe gaat zo’n kringloop nou in zijn werk en welke stappen maakt het water door? Ga mee op de reis van een waterdruppel!

Er zijn over het algemeen een paar plekken waar je je als waterdruppel het meest aanwezig bent. Met name in de wolken als condens, in de zee of als neerslag. Natuurlijk hebben we ook grondwater, sneeuw dat bijvoorbeeld op toppen van de bergen ligt en ijs, maar die maken pas op een veel langere termijn onderdeel uit van de waterkringloop. Met de waterkringloop bedoelen we met name het circuleren van water in zee, wolken en neerslag. Met neerslag bedoelen we met name het ‘legen’ van de wolken: de wolk geeft sneeuw, regen , hagel of ijzel af.

Typen neerslag

Laten we beginnen vanaf zee. Zeewater verdampt van nature. Met name door invloed van warmte gaat dit verdampen nog veel sneller: hoe warmer hoe meer verdamping. Een deel van het verdampte water zal bij zee blijven en weer terug de zee in gaan. Een ander deel zal gaan opstijgen en wolken gaan vormen. Deze wolken stijgen net zo lang op en worden steeds groter totdat de lucht te koud wordt en de wolk te zwaar. Koudere lucht kan minder water vasthouden, en daardoor gaan de wolken het water loslaten en hierdoor ontstaat er neerslag. Dit noem je stijgingsneerslag . Wolken die boven de zee ontstaan zijn kunnen door middel van wind boven het aardoppervlak terecht komen. Het verdampen boven zee gebeurt natuurlijk ook boven meren en riviertjes.

Een andere optie is dat de wolken bergen tegenkomen: er is maar een weg en dat is over de berg heen. De lucht moet gaan stijgen, maar omdat het boven in de lucht veel kouder is, zal de wolk af gaan koelen. Ook hier geldt: koude lucht kan minder vocht vasthouden en hierdoor ontstaat er neerslag. Dit noemen we stuwingsneerslag .

Waar gaat het water heen?

Oké! De neerslag is nu neer gevallen, wat nu? De kans is best aanwezig dat de regen boven zee valt: in dit geval is de cirkel al rond. In een ander geval kan het zijn dat het boven land uit regent: in dit geval zal het water bijvoorbeeld via riviertjes of beekjes weer terug in de zee of in een meer belanden. Ook kan het zo zijn dat de regen de grond inzakt: in dit geval komt het in het grondwater terecht. Uiteindelijk komt het dan via grondwater weer in de zee terecht. Ook kan het water natuurlijk gelijk weer verdampen en zo weer nieuwe wolken gaan maken. Heel veel verschillende mogelijkheden dus! Welke mogelijkheid uiteindelijk gekozen wordt door het water hangt heel erg af van de omgeving: zijn er veel riviertjes of beekjes te vinden? Of is het een landschap die makkelijk water opneemt? Allerlei factoren die uiteindelijk beslissen welke weg het water zal gaan nemen.

Zo werkt onze app

• Start nu

Kleine en grote waterkringloop

Er is ook nog onderscheid te maken tussen de kleine waterkringloop en de grote waterkringloop. Met de kleine waterkringloop bedoelen we eigenlijk gewoon het verdampen van water boven bijvoorbeeld zee, het opstijgen, en het weer neervallen van water in de zee. Het is een hele kleine en korte cirkel zonder veel gekkigheid.

De grote waterkringloop is iets ingewikkelder. Dit is bijvoorbeeld het geval op het moment dat water uitregent boven land, en vervolgens in de bodem terecht komt en hierna wordt opgenomen door planten. Vervolgens kan het water bijvoorbeeld via bladeren weer verdampen en als waterdamp weer verder reizen. Het water neemt dus een korte omweg om pas later weer terug te komen in een meer of zee. Het kan bijvoorbeeld ook zo zijn dat de neerslag zo koud is dat het in de vorm van sneeuw op bergtoppen valt. Deze sneeuw kan hier heel lang blijven liggen, voordat het uiteindelijk smelt en weer terugstroomt naar een waterbron.

Check jezelf!

Wat voor soort verschillende neerslag kennen we en wat is het verschil?

Leerlingen die hier vragen over hebben, keken ook naar:

Rivieren

Verhang en verval

Verzilting